Zouden scholen moeten gaan inzetten op kennisverwerving of moeten toekomstgerichte vaardigheden (ook) een vaste plek krijgen in het onderwijs?
Gisteren gaf ik tijdens onze teamvergadering een presentatie over het nieuw aangeschafte digitaal portfolio. Binnen de locatie is er sprake van wat lichte weerstand en angst voor het nieuwe programma (“Alweer een programma erbij. Ik ben docent, geen ICT-er!”). Ze hebben daar ook gelijk in. De gemiddelde docent ís geen ICT-er en heeft hier ook ambitie om het te worden. Deze zelfde docent gebruikte in 2017 meer dan 7 digitale middelen per les. Toch is het digitaal portfolio niet zomaar een middel om de kennisoverdracht in de les te versterken of om administratie te automatiseren. Het is een middel om vaardigheden te visualiseren.
Scholen visualiseren kennis op dagelijkse basis door cijfers te geven voor toetsen. Dit is één manier om een indruk te krijgen van de cognitieve capaciteiten van de leerling. Dit kan leren inzichtelijk en visueel maken. Vervolgens kunnen er studies en onderzoeken volgen (zoals in het figuur hierboven) waarbij er zichtbaar wordt dat de leerling niet voor elk leergebied hetzelfde niveau beheerst; elke leerling in dit voorbeeld hierboven heeft een ander niveau binnen verschillende leergebieden.
Naar mijn mening is het ook belangrijk om tijdens de lessen ook aandacht te besteden aan vaardigheden. Vaardigheden zoals kritisch denken, probleem oplossend vermogen en creatief denken maar ook vooral de digitale vaardigheden, zoals mediawijsheid en informatievaardigheden. Deze digitale vaardigheden zullen broodnodig zijn om succesvol deel te kunnen nemen aan de disruptieve en zeer snel bewegende maatschappij. Trends als FOMO en kunstmatige intelligentie, net als nepnieuws en de vele manieren waarop je tegenwoordig gehackt kan worden zorgt ervoor dat we de digitale maatschappij moeten gaan doorgronden. Het is gebruiken of gebruikt worden!
Dus als we met (de digitale) vaardigheden aan de slag gaan binnen het onderwijs, hoe zou een les Nederlands er dan uitzien? Wat zou dit vak allemaal kunnen doen met nepnieuws? Met internettrollen? Heel veel! Neem maar eens een kijkje op www.mediapakt.nl, een site van o.a. Cubiss. Geef je een ander vak? Ga eens op zoek op internet, er zijn een heleboel betrouwbare bronnen te vinden als lesmateriaal! En je traint ook gelijk jouw eigen informatievaardigheden!
Dit artikel is geschreven door Eeuwe Feenstra docent digitaal burgerschap op een school in Oisterwijk.
