Hoewel je door het krijgen van feedback beter kunt gaan presteren, krijgen docenten maar weinig feedback op hun lessen. Als het wel gebeurt, dan wordt vaak gebruik gemaakt van lesobservaties door een collega of een leidinggevende. Het kan echter beter zijn om niet alleen uit te gaan van feedback van een collega, maar ook feedback van twee belangrijke actoren in het onderwijsproces worden gebruikt: het lesoordeel van de leerlingen en de jou als docent zelf. In deze blog lichten we toe waarom we uitgaan van deze drie perspectieven.

Een goed en nauwkeurig beeld
Als een collega feedback geeft over jouw les, dan is dat vaak op basis van één observatie. Voor een goed en nauwkeurig beeld van de kwaliteit van jouw lessen, moeten echter meerdere lessen worden geobserveerd en deze lessen moeten dan door meerdere, getrainde beoordelaars beoordeeld worden. Dit maakt lesobservaties tijdrovend en kostbaar en is bovendien in de praktijk niet altijd haalbaar. Als leerlingen diezelfde lessen ook beoordelen, dan zijn er veel observanten (bijv. 25 leerlingen in de klas) wat tot betrouwbaardere resultaten leidt.

Verschillende niveaus
Het betrekken van het leerlingperspectief in het geven van feedback over jouw les biedt tevens de mogelijkheid om te achterhalen hoe laag-, midden- en hoogpresterende leerlingen jouw les hebben ervaren (leerlingen geven aan welk cijfer ze meestal halen voor het vak waarover de les gaat). Daarmee kun je inzicht krijgen in hoe je hebt gedifferentieerd tijdens de les: voelden alle leerlingen zich veilig in de klas, hebben alle leerlingen de lesstof goed begrepen et cetera?

Het perspectief van de docent
Stel dat jij zelf ook de kwaliteit van je eigen lessen beoordeelt met dezelfde items als waarmee jouw collega en je leerlingen de lessen beoordelen? Vaak maak je weloverwogen keuzes tijdens je lessen die leerlingen of een collega niet zien. Uit onderzoek blijft dat we ons als mensen in het algemeen hoger inschatten dan ons daadwerkelijke prestatieniveau; met name de zwakker presterenden overschatten zichzelf sterk. Het is interessant om te weten hoe jij je eigen professionele kwaliteit ziet ten opzichte van jouw leerlingen en jouw collega.

Observatoroordeel
Het oordeel van jouw collega, ofwel een ‘externe observator’, is ook een belangrijke bron bij het verkrijgen van feedback. Jouw collega observeert de les met een professionele standaard wat resulteert in een objectiever beeld dan die van de leerlingen en van jou als docent zelf. Bovendien zijn docenten en leidinggevenden te trainen in het gebruik van het instrument. Dat is namelijk ontwikkeld op basis van wetenschappelijke inzichten en het is de bedoeling dat collega’s zoveel mogelijk in overeenstemming met deze inzichten scoren en niet op basis van persoonlijke voorkeuren.

Verschil in perceptie
De drie perspectieven kunnen vaak van elkaar verschillen. Jouw leerlingen beoordelen de les vanuit hun eigen subjectiviteit, terwijl jouw collega de les beoordeeld op basis van meer professionele standaarden. Bovendien zullen sommige aspecten beter te beoordelen zijn door leerlingen en andere beter door jouw collega of door jezelf, bijvoorbeeld of leerlingen het gevoel hebben dat jij hoge verwachtingen van ze hebt of dat ze het lesklimaat als veilig ervaren. Het is daarom goed om feedback van alle drie actoren te verzamelen.

Rijk beeld van jouw lessen
Elk van de drie besproken manieren om feedback op je lessen te krijgen heeft voor- en nadelen, geen van hen is perfect. Voor een rijk beeld van jouw lessen is het daarom waardevol om informatie te verzamelen over alle drie de leskwaliteitsperspectieven.

Module “Feedback op je lessen”
Wil je aan de slag met feedback op jouw lessen? Volg dan deze module. In de module geven leerlingen feedback over jouw les, maar ook een collega van jou.  Daarnaast geef jij zelf een oordeel over de les die je gegeven hebt. Zo ontstaat een rijk beeld van de kwaliteit van jouw les op basis waarvan je kunt werken aan verbetering.